Ảnh minh họa.
Báo chí Việt Nam là phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu đối với đời sống xã hội, là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước và các tổ chức xã hội, là diễn đàn của nhân dân. Ngày nay, từ góc nhìn hiện đại, các loại hình báo chí (báo giấy, tạp chí, truyền hình, phát thanh, báo ảnh, báo điện tử, hãng thông tấn) được coi là lĩnh vực chủ chốt của truyền thông đại chúng.
Một số nghề nghiệp trong ngành báo chí
1. Phóng viên
Đây là công chức chuyên môn nghiệp vụ trong các cơ quan báo chí, thực hiện viết, chụp ảnh, quay phim... làm nên các tác phẩm báo chí trong các cơ quan báo chí khác nhau.
Phóng viên xây dựng đề cương, thực hiện viết tin bài theo sự phân công và hướng dẫn của trưởng ban biên tập, chịu trách nhiệm về bài viết của mình cũng như tổ chức đội ngũ cộng tác viên chuyên viết bài cho báo.
Phóng viên làm việc tại các phòng ban chuyên môn nhất định tại toà soạn: phóng viên ban kinh tế, ban văn xã, ban khoa học, ban pháp luật v.v... tuỳ thuộc vào nội dung, đường lối của riêng mỗi tờ báo. Họ phải có trình độ chuyên sâu trong lĩnh vực mà mình gắn bó để tìm hiểu và viết bài.
2. Phóng viên thường trú
Đây là đại diện có thẩm quyền trong thời gian nhất định của toà soạn báo, đài phát thanh, hãng truyền hình, hãng thông tấn tại một địa bàn trong hay ngoài nước để theo dõi, phản ánh kịp thời những thông tin, sự kiện, vấn đề xảy ra tại địa bàn đó trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Ngoài việc sử dụng thành thạo ngôn ngữ của nơi mình tới thường trú, phóng viên thường trú còn phải đặc biệt am hiểu địa phương đó (nếu là phóng viên thường trú trong nước) hoặc am hiểu phong tục tập quán, ngôn ngữ, truyền thống văn hoá, lịch sử, pháp luật quốc tế, pháp luật nhà nước của nước đó (nếu là phóng viên thường trú nước ngoài).
3. Phóng viên ảnh
Phụ trách vấn đề ảnh minh hoạ trong các cơ quan báo chí. Phóng viên ảnh được đào tạo về nghiệp vụ báo chí và có chuyên môn kỹ thuật ảnh để có thể chụp được những bức ảnh đẹp và giàu thông tin báo chí.
4. Biên tập viên
Biên tập viên là những nhà báo làm nhiệm vụ biên tập, nâng cao chất lượng, đảm bảo tính tư tưởng, nghệ thuật, khoa học của các bản thảo, tin, bài của phóng viên và cộng tác viên.
Biên tập viên khai thác, tổ chức các nguồn tư liệu, tài liệu, tin, bài, đề tài...theo định hướng, kế hoạch của đơn vị: nhận xét, biên tập nâng cao chất lượng và chịu trách nhiệm về nội dung bản thảo; thuyết minh về chủ đề tư tưởng, chỉ dẫn các yêu cầu trình bày kỹ thuật, mỹ thuật, theo dõi quá trình dàn dựng, sản xuất; tham gia tổng kết chuyên môn nghiệp vụ.
Công việc của biên tập viên thường tĩnh hơn phóng viên. Họ dành nhiều thời gian ở tòa soạn hơn. Tuy nhiên, xu hướng khá phổ biến hiện nay là biên tập viên cũng trực tiếp đi viết bài, lấy tin. Ở một số tờ báo, không có sự phân biệt rõ ràng giữa công việc của biên tập viên và phóng viên.
5. Thư kí tòa soạn
Được coi là cánh tay phải của tổng biên tập, chỉ đứng sau tổng biên tập và phó tổng biên tập. Đó là nguời có nghiệp vụ báo chí giỏi, dày dạn kinh nghiệm, nhạy cảm chính trị, có khả năng thẩm định thông tin, đánh giá tin bài, ảnh về mặt thời sự, chính trị, hiệu quả... Bên cạnh đó, họ đồng thời phải nắm rõ quy trình ra báo, thông hiểu cả lỗi kỹ thuật in, làm ma két, sửa chữa và đính chính các lỗi trên mặt báo.
Thư ký tòa soạn dành chủ yếu thời gian tại tòa soạn, nhận tin bài từ các phòng, ban trong tòa soạn và hệ thống cộng tác viên của mình gửi về. Công việc của thư ký tòa soạn thường rất bận rộn, áp lực nặng nề, đặc biệt với những báo ra hàng ngày.
6. Tổng biên tập
Đây là người đứng đầu cơ quan báo chí, trực tiếp lãnh đạo tổ chức và giáo dục tập thể toà soạn, củng cố khối đoàn kết nội bộ, xây dựng mối quan hệ tốt với độc giả.
Tổng biên tập chịu trách nhiệm chính về nội dung tư tưởng, hình thức thể hiện của tờ báo. Tổng biên tập do cơ quan chủ quản trực tiếp bổ nhiệm bằng văn bản pháp lý.
Một số địa chỉ đào tạo
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh), Học viện Báo chí - Tuyên truyền, Trường Đại học Khoa học (Đại học Huế), Trường Cao đẳng Phát thanh Truyền hinh I v.v...
Tuy nhiên, bạn có thể bước vào nghề báo từ bất cứ ngành Đào tạo nào, đặc biệt các ngành vốn gần gũi với báo chí như: Luật, Lịch sử, Văn học, Ngôn ngữ học, Xã hội học...
Điều kiện làm việc và cơ hội nghề nghiệp
Nhà báo làm việc vất vả dưới sức ép căng thẳng của công việc và thời hạn, đặc biệt là ở các đài truyền hình. Họ phải đi nhiều, liên tục chạy theo các sự kiện mới. Nếu ở báo in, nhà báo làm việc tương đối độc lập thì ở lĩnh vực truyền hình, nhà báo thường làm việc theo nhóm gồm phóng viên, quay phim v.v... Trong không ít trường hợp, nghề báo khá nguy hiểm, đặc biệt với những phóng viên thuộc mảng điều tra kinh tế, tệ nạn xã hội, phóng viên chiến trường v.v... Do đi nhiều, tìm hiểu nhiều, nhà báo thường có vốn kiến thức rất phong phú, quan hệ xã hội rộng và đa dạng.
Hầu hết nhà báo làm việc tại các cơ quan báo chí như thông tấn xã, các toà soạn báo in hay các đài phát thanh, truyền hình tại Trung ương và địa phương. Ngoài ra, họ cũng công tác tại các cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí như Vụ Báo chí; các ban Tuyên giáo tỉnh uỷ, thành uỷ, quận uỷ, huyện uỷ; Cục Báo chí; các Sở Văn hoá - Thông tin tỉnh, thành phố; các phòng Văn hoá Thông tin quận, huyện.
Với chuyên môn báo chí, bạn còn có thể làm việc tại các phòng Thông tin - báo chí của các cơ quan, các Bộ, ban, ngành, lực lượng vũ trang hoặc các tổ chức chính trị - xã hội, các công ty truyền thông hay các doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế, tuỳ viên báo chí ở các Đại sứ quán trong và ngoài nước v.v... Bạn cũng có thể trở thành nhà báo tự do (tức là khôn phụ thuộc vào bất kì một cơ quan tổ chức nào ngoài chính bản thân bạn). Đây là mô hình rất phát triển ở phương Tây.
Cơ hội việc làm trong ngành này rất rộng mở.
Kiến thức
- Biết học hỏi, tìm tòi để xây dựng cho mình một vốn văn hóa, vốn sống phong phú và phong cách viết riêng.
- Có trình độ chính trị, kiến thức tốt về một chuyên môn sâu, có kĩ năng nghiệp vụ báo chí và ngoại ngữ tốt.
Kỹ năng
- Sức khoẻ tốt, ưa vận động, nhanh nhẹ, tháo vát.
- Có kỹ năng viết tốt.
Khả năng
- Năng khiếu phát hiện thông tin: quan tâm đến sự kiện và luôn biết phát hiện vấn đề, nhanh nhạy và tháo vát trong tiếp nhận và xử lý thông tin.
- Năng khiếu truyền tin: Biết cách chọn lọc thông tin và khiến nó trở sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu và cần thiết với công chúng.
- Với truyền hình hay phát thanh, có một số yêu cầu đặc thù của nghề về chất giọng, loại hình cao hơn các loại hình báo chí khác.
Thái độ
- Đam mê với nghề thông tin.
- Có lập trường tư tưởng vững vàng, phẩm chất chính trị trong sáng
Mức lương thu nhập trung bình
Mức lương giao động từ 5 đến 10 triệu
- Mức lương trung bình tháng mới vào nghề khoảng 5-6 triệu đồng.
- Người có kinh nghiệm lâu hơn thì khoảng 8-9 triệu
Thu Thủy - HuongNghiep24h
Tổng Hợp
